Aborcja za granicą – nowe przepisy

Nowa dyrektywa unijna o transgranicznej opiece zdrowotnej a dostęp kobiet do legalnej aborcji”

12 maja 2011 roku w siedzibie Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny odbyła się konferencja prasowa dotycząca nowych możliwości skuteczniejszego egzekwowania prawa kobiet do legalnego przerywania ciąży. Chodzi o przerywanie ciąży za granicą, które będzie teraz prostsze w związku z wejściem w życie przepisów dyrektywy o stosowaniu praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej.

Dyrektywa weszła w życie 24 kwietnia 2011 roku. Jej celem jest ustanowienie zasad ułatwiających dostęp do bezpiecznej transgranicznej opieki zdrowotnej o wysokiej jakości w Unii, zapewnienie mobilności pacjentów zgodnie z zasadami ustalonymi przez Trybunał Sprawiedliwości i promowanie współpracy w zakresie opieki zdrowotnej między państwami członkowskimi, z pełnym poszanowaniem kompetencji państw członkowskich w zakresie określania świadczeń zdrowotnych.Zgodnie z jej postanowieniami pacjent/ka, który/a zdecyduje się na uzyskanie świadczenia zdrowotnego w innym państwie członkowskim otrzyma zwrot poniesionych przez siebie kosztów uzyskania tego świadczenia, pod warunkiem, że jest do niego uprawniony/a w swoim kraju oraz ubezpieczony/a.

Jak zauważył adw. dr Marcin Górski – członek Zespołu Pomocy Prawnej (ZPP) działającego przy Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny – zgodnie z przepisami dyrektywy państwo członkowskie ubezpieczenia ma obowiązek zapewnić zwrot kosztów poniesionych przez ubezpieczonego/ą, który/a korzysta z transgranicznej opieki zdrowotnej, jeżeli dana opieka zdrowotna mieści się w zakresie świadczeń, do których ubezpieczony/a jest uprawniony/a w państwie członkowskim ubezpieczenia.Jedynym dokumentem, jaki w przypadku skorzystania ze świadczenia przerwania ciąży musi dysponować pacjentka jest ten, na mocy którego takie świadczenie przysługiwałoby jej w Polsce (tj. orzeczenie o zagrożeniu dla życia czy zdrowia jej samej lub o wadzie płodu). Co ważne, z opieki medycznej w innym państwie członkowskim będzie można korzystać zawsze wtedy, kiedy pacjent/ka będzie tego chciał/a. „Dyrektywa powinna stanowić istotny instrument ułatwiający zgodne z ustawą przerwanie ciąży w innych państwach członkowskich”.

Karolina Więckiewicz – koordynatorka ZPP – wskazała na problemy, z którymi borykają się kobiety podejmujące próby wyegzekwowania świadczenia w postaci przerwania ciąży w sytuacji, gdy obowiązująca w Polsce ustawa im na to zezwala. Próby te, według relacji kobiet dzwoniących do Federacyjnego Telefonu Zaufania, najczęściej kończą się niepowodzeniem. Kobiety są przy tym narażone na nieprzyjemności, ogromny stres, a nierzadko poniżające traktowanie. Często też podejmowanie tych prób w szpitalach publicznych wiąże się z ryzykiem upłynięcia terminu, w którym zgodna z prawem aborcja jest możliwa. Kobiety w takiej sytuacji często decydują się na zabiegi za granicą, co zmusza je do poniesienia kosztów. „Wejście w życie dyrektywy może znacznie poprawić sytuację kobiet w zakresie ich realnego dostępu do świadczeń, które teoretycznie gwarantuje im ustawa o planowaniu rodziny”.

Wanda Nowicka podkreśliła, że nowa dyrektywa transgraniczna umożliwiając kobietom dostęp do opieki zdrowotnej w innych krajach UE, może przyczynić się do poprawy realizacji prawa kobiet do przerywania ciąży zgodnego z ustawą w Polsce. Kobiety będą miały dostęp do świadczeń, nierzadko wyższej jakości, za granicą albo wręcz bezpłatnie, albo za określoną dopłatą. „Mamy nadzieję, że z czasem dostęp do legalnej aborcji poprawi się również w kraju, bowiem jeśli NFZ będzie zmuszony płacić za aborcje za granicą, sprawi, że szpitale w Polsce zaczną wreszcie przerywać ciąże pod groźbą utraty kontraktów z NFZ-em. Federacja będzie informować Polki o możliwości korzystania z nowej dyrektywy. Będziemy promować ten nowy sposób na uzyskanie świadczeń i na szeroką skalę informować o nim kobiety”.

Info z Feminoteki

Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny